Çocuğunuzun kabız olduğunu hangi belirtilerden anlarsınız?
Bir çocuğun kabız olduğunu anlamak için bir tahlile ya da röntgen filmine gerek yoktur. Elbette bunlarla da tanı konabilir. Fakat bir haftalık çocuğun kaka takibini yaparak çok rahat kabız olup olmadığını anlayabilirsiniz.
Çocuğunuzun kabız olduğunu anlamanın ip uçları:
1. Kaka yapmak için tuvalete gitmek istemezler.
Bazı çocuklar kaka yapmak için tuvalete gitmekten kaçınırlar. Çocuğunuz kakasını tutarken bacaklarını çaprazlayabilir, topuklarının arkasına oturabilir, kalçalarını sıkabilir.
Çocuk kakasını ne kadar uzun süre tutarsa kaka o kadar büyür ve çıkması zorlaşır. En sonunda kakayı tutmaya dayanmayarak ve tuvalete giderler. Bu durumlarda kakayı çıkarmak çok acı verici ve zordur.
Bir çocuk çeşitli nedenlerle kaka tutmaya başlamış olabilir:
- Daha önce kabızlıktan dolayı acılı ve kötü kaka deneyimi yaşamış olabilir.
- Anüs etrafında çatlak (Anal fissürü) olabilir.
- Kendi evinin tuvaleti dışındaki tuvaletleri kullanmak istemeyip tutabilirler.
2. Kaka yaparken ağlayabilirler.
Kaka yaparken ağlayan bir çocuk büyük, sert bir kakayı çıkarmaya çalışıyor olabilir. Büyük bir kakayı çıkarmaya zorlamak, çıkarmayı daha acı verici hale getirebilerek anal fissürlere neden olabilir.
3. İç çamaşırlarında bulaşma şeklinde kaka olabilir.
Şiddetli kabızlık dışkı kaçırmanın nedeni olabilir.
Bağırsağın son 15 cm’lik kısmına rektum denir. Rektum bizim “kaka sinyali” merkezimizdir. Rektumun duvarlarına kaka geldiğinde, beyne “Kaka geldi tuvalete gitmelisin” sinyali gider ve tuvalete gidip kakamızı yaparız.
Devamlı kabız olan bir çocuğun kakası, rektumda birikir. Burada biriken kaka durdukça içindeki sıvı emilir ve daha sert kakalar haline gelir. Bu çok fazla biriken kakalar, rektumun gerilmesine ve balon gibi şişmesine neden olur ve zamanla çocuğun tuvalete gitme ihtiyacı hissi azalır. Yukarıdan gelen yeni kakalar rektumun duvarına değmeyeceği için çocuk kakasının geldiğini de hissetmez.
4. Kabızlığı olan çocuk kaka kaçırabilir mi?
Rektumdaki büyük, sert kakaların etrafından yumuşak, kaka sızıntıları şeklinde çocuğun iç çamaşırına dışkı kirlenmesi olabilir. Kirlenme genellikle ebeveynler tarafından ishal ile karıştırılır. Fakat aslında çocuk normalde çok fazla kabızdır.
Kaka kaçıran çocuğunu bazı aileler bu durumdan dolayı suçlayabilirler. Aslında çocukların hiçbir suçu yoktur. Kaka kaçırdıklarını hissetmezler.
5. Çok büyük kakalar yapıyor olabilirler.
Bir çocuk tuvaleti periyodik olarak tıkarsa, bu büyük bir kırmızı bayrak demektir. Eğer ebeveyn bu kadar küçük bir çocuğun ne kadar büyük kaka yaptığına şaşırıyorsa, kabız bir çocuğu var demektir. Birçok aile büyük dışkıların iyi bir işaret olduğunu düşünür. Bu ebeveynler “Sağlıklı büyük kakalar yapıyor” diyerek çocuklarının kabız olduğunu fark etmezler. Bu dışkılar büyüktür ama sağlıklı değildir. Sadece kakanın rektumda çok uzun süre biriktiği anlamına gelmektedir.
Dikkat edilmesi gereken diğer kabızlık belirtileri:
- Haftada dört kereden az veya günde üç kereden fazla dışkı kaçırma
- Kötü kokulu gaz çıkarmalar
- Kötü kokulu kaka
- Ağrılı ve şişkin bir karın
- Sert kakalar
- İştahsızlık
- Enerji eksikliği
- Mutsuz, kızgın veya sinirli ruh hali
- Gündüz veya gece idrar kaçırma
- İdrar yolu enfeksiyonu
Fizyoterapist Tuğçe Atalay